Thủ tục truy tố và các quyết định được thực hiện trong truy tố vụ án hình sự

THỦ TỤC TRUY TỐ VÀ CÁC QUYẾT ĐỊNH
ĐƯỢC THỰC HIỆN TRONG TRUY TỐ VỤ ÁN HÌNH SỰ

Hình 1. Luật Thịnh Trí - Tư vấn thủ tục truy tố và các quyết định thực hiện truy tố vụ án hình sự

  Truy tố là một trong các giai đoạn tố tụng hình sự. Giai đoạn truy tố được bắt đầu khi Viện kiểm sát tiếp nhận hồ sơ vụ án hình sự và bản kết luận điều tra án cùng với văn bản đề nghị truy tố vụ án hình sự từ Cơ quan điều tra. Sau khi tiếp nhận đơn đề nghị Viện kiểm sát sẽ ra những quyết định nào để thực hiện việc truy tố? Trong bài viết này, Luật Thịnh Trí sẽ trình bày một số quy định pháp luật liên quan đến giai đoạn truy tố vụ án hình sự và các quyết định được thực hiện trong giai đoạn đó.

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH

1. Truy tố là gì?

2. Nội dung quyết định truy tố bị can trước Tòa án.

3. Quyết định trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung.

4. Viện kiểm sát ra quyết định tạm đình chỉ vụ án.

5. Viện kiểm sát ra quyết định đình chỉ vụ án hình sự.

1. Truy tố là gì?

• Truy tố được xem là một hoạt động của giai đoạn tố tụng hình sự, trong giai đoạn này, Viện Kiểm sát có trách nhiệm tiến hành kiểm tra, đánh giá, bổ sung các chứng cứ trên hồ sơ, kết luận điều tra vụ án hình sự của Cơ quan điều tra. Sau khi kiểm tra tất cả các hồ sơ và đơn đề nghị truy tố của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát sẽ ra quyết định truy tố hoặc không truy tố vụ án hình sự.
• Giai đoạn truy tố này sẽ bắt đầu từ lúc Viện kiểm sát sẽ tiếp nhận hồ sơ vụ án và kết luận điều tra từ phía Cơ quan điều tra chuyển sang.
• Trong thời hạn 20 ngày đối với loại tội phạm ít nghiêm trọng và loại tội phạm nghiêm trọng, 30 ngày đối với loại tội phạm rất nghiêm trọng và loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, thời hạn này được tính từ ngày nhận hồ sơ vụ án và bản án kết luận điều tra án. Trong thời hạn này Viện kiểm sát phái ra một trong các quyết định sau đây.
  • Truy tố bị can trước Tòa án.
  • Viện kiểm sát sẽ ra quyết định yêu cầu điều tra bổ sung nếu xét thấy không đủ chứng cứ để tiến hành truy tố.
  • Viện kiểm sát ra quyết định Đình chỉ vụ án, đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án hình sự đối với bị can.

2. Nội dung quyết định truy tố bị can trước Tòa án

• Quyết định truy tố bị can trước Tòa án là một quyết định tố tụng đặc trưng của giai đoạn truy tố vụ án hình sự của Viện kiểm sát. Quyết định truy tố thể hiện chức năng thực hành quyền công tố của Viện kiểm sát. Quyết định truy tố vụ án hình sự được thể hình dưới hình thức pháp lý là bản cáo trạng.
• Nội dung của bản cáo trạng sẽ có những nội dung chính sau:
  • Hành vi phạm tội của bị can; những tình tiết thuộc mặt khách quan của tội phạm, bao gồm: tính chất, mức độ thiệt hại do hành vi phạm tội của bị cáo đã gây ra.
  • Những tình tiết làm sáng tỏ yếu tố lỗi và các yếu tố thuộc mặt chủ quan của tội phạm, bao gồm: thủ đoạn gây án, động cơ gây án và mục đích phạm tội.
  • Các đặc điểm nhân thân của bị can.
  • Tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo, nguyên nhân và điều kiện dẫn đến hành vi phạm của bị cáo.
  • Phần kết luận của bản cáo trạng phải ghi rõ tội danh, căn cứ pháp luật.

→ Tham khảo thêm: Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định về thời hạn điều tra vụ án hình sự như thế nào?

3. Quyết định trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung

1. Viện kiểm sát xét thấy còn thiếu chứng cứ, chứng minh

• Trong trường hợp Viện kiểm sát nhận thấy hồ sơ, chứng cứ Cơ quan điều tra cung cấp chưa đủ chứng cứ để truy tố bị can, còn thiết chứng cứ quan trọng, mấu chốt của vụ án. Chứng cứ quan trọng được quy định cụ thể Tại điều 85 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, cụ thể:
  • Có hành vi phạm tội xảy ra hay không, địa điểm và thời gian cụ thể, những tình tiết khác liên quan đến hành vi phạm tội.
  • Ai là chủ thể thực hiện hành vi phạm tội, hành vị đó có lỗi hay không có lỗi, lỗi thuộc lỗi vô ý hay cố ý, người thực hiện hành vi phạm tội có năng lực trách nhiệm hình sự hay không, động cơ phạm tội, mục đích phạm tội.
  • Tình tiết tăng nặng; tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo và đặc điểm nhân thân của bị can, bị cáo.
  • Tính chất và mức độ gây thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra.
  • Nguyên nhân dẫn đến hành vi phạm tội và điều kiện phạm tội.
  • Những tình tiết liên quan đến vụ án nhằm loại trừ trách nhiệm hình sự, miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt.

2. Viện kiểm sát xét thấy có hành vi vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng hình sự

Viện kiểm sát có quyền trả lại hồ sơ khi xét thấy quá trình điều tra, truy tố, cơ quan tiến hành tố tụng không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định pháp luật. Điều này đã xâm phạm nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng, ảnh hưởng đến việc xác định sự thật vụ án.

4. Viện kiểm sát ra quyết định tạm đình chỉ vụ án

Hình 2. Luật Thịnh trí - Tư vấn các quy định pháp luật liên quan đến giai đoạn tố tụng hình sự

Viện kiểm sát sẽ ra quyết định tạm đình chỉ vụ án nếu có một trong các căn cứ sau:

- Bị can đã có kết luận giám định tư pháp về bệnh tâm thần hoặc bệnh hiểm nghèo.

- Bị can đã bỏ trốn nhưng không biết rõ bị can đang ở đâu nhưng đã hết thời hạn truy tố hình sự.

- Trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tài sản, yêu cầu tương trợ tư pháp nhưng chưa thu được kết quả cụ thể nhưng đã hết thời hạn truy tố hình sự.

→ Tham khảo thêm:
→ Tố tụng hình sự là gì? Các giai đoạn tố tụng hình sự.
→ Một số quy định về thủ tục giám đốc thẩm vụ án dân sự.
→ Trình tự, thủ tục tố tụng hình sự đối với người chưa thành niên trong vụ án hình sự.
→ Trình tự, thủ tục bắt đầu phiên tòa sơ thẩm hình sự.

5. Viện kiểm sát ra quyết định đình chỉ vụ án hình sự

Viện kiểm sát ra quyết định đình chỉ vụ án hình sự nếu có các căn cứ sau:

- Vụ án khởi tố hình sự theo yêu cầu của người bị hại nhưng sau đó người bị hại đã rút đơn khởi tố, trừ những trường hợp người bị hại bị cưỡng ép, ép buộc rút đơn khởi tố.

- Viện kiểm sát phát hiện không có căn cứ khởi tố vụ án hình sự theo quy định tại Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015.

- Có một trong các căn cứ miễn trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015.

Bài viết trên đây, Luật Thịnh trí đã trình bày một số quy định pháp luật liên quan đến truy tố vụ án hình sự của Viện kiểm sát. Truy tố là một giai đoạn trong tố tụng hình sự, quyền truy tố, truy cứu trách nhiệm hình sự của bị can ra trước Tòa án, để Tòa án thực hiện nhiệm vụ xét xử, đây được xem là một quyền đặc trưng của Viện kiểm sát. Mọi giai đoạn tố tụng hình sự không riêng giai đoạn truy tố, các cơ quan tố tụng đều làm theo nguyên tắc: Không bỏ lọt tội phạm, không xử oan người vô tội.

Hy vọng bài viết này, sẽ cung cấp thông tin hữu ích đến quý khách hàng. Nếu quý khách hàng thắc mắc những vấn đề liên quan đến các giai đoạn tố tụng hình sự, từ khởi tố vụ án hình sự, điều tra vụ án hình sự, truy tố, xét xử vụ án hình sự,… hoặc quý khách hàng đang tìm kiếm một đội ngũ luật sư dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp luật hình sự, vui lòng liên hệ chúng tôi:

CÔNG TY LUẬT TNHH THỊNH TRÍ

“Đúng cam kết, trọn niềm tin”

Hotline: 1800 6365