Quay về website thinhtrigroup.com

Trang chủ / Quy định về khởi tố bị can trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015

Quy định về khởi tố bị can trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015

23/12/2021


QUY ĐỊNH VỀ KHỞI TỐ BỊ CAN
TRONG BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ 2015

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH

1. Quy định về khởi tố bị can.

2. Bổ sung hoặc thay đổi quyết định khởi tố bị can.

 Quy định về khởi tố bị can
Quy định về khởi tố bị can (ảnh minh họa)

  Khởi tố bị can là hoạt động điều tra khi có căn cứ xác định pháp nhân hoặc một người đã thực hiện hành vi phạm tội. Việc điều tra này được tiến hành bởi cơ quan có thẩm quyền. Để hiểu rõ hơn về khởi tố bị can, Luật Thịnh Trí xin phép gửi đến quý khách hàng những quy định cần biết về khởi tố bị can.

1. Quy định về khởi tố bị can

  • Quyết định khởi tố bị can cần ghi rõ những nội dung sau:
    • Địa điểm và thời gian ra quyết định khởi tố bị can;
    • Chức vụ và họ tên người ra quyết định khởi tố bị can;
    • Những thông tin cá nhân của bị can gồm: họ tên, ngày, tháng, năm sinh, chỗ ở, giới tính, dân tộc, tôn giáo, nghề nghiệp của bị can;
    • Theo quy định của Bộ luật Hình sự thì bị can bị khởi tố về tội gì, theo quy định tại khoản, điều nào;
    • Địa điểm và thời gian phạm tội cùng với những tình tiết khác của tội phạm.
    • Quyết định khởi tố bị can đối với trường hợp bị can bị khởi tố về nhiều tội khác nhau thì phải ghi rõ từng tội danh và khoản, điều của Bộ luật hình sự 2015 được áp dụng.
  • Cơ quan điều tra phải gửi quyết định khởi tố bị can và tài liệu liên quan đến việc khởi tố (trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố bị can) cho Viện kiểm sát cùng cấp để xét phê chuẩn. Viện kiểm sát phải đưa ra quyết định (trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được quyết định khởi tố bị can) về việc hủy bỏ quyết định khởi tố hoặc phê chuẩn quyết định khởi tố khởi can hoặc yêu cầu Cơ quan điều tra bổ sung tài liệu, chứng cứ để làm  căn cứ để quyết định việc phê chuẩn.
    • Viện kiểm sát phải ra quyết định (trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được tài liệu, chứng cứ bổ sung) về việc hủy bỏ quyết định hoặc phê chuẩn quyết định khởi tố bị can trong trường hợp Viện kiểm sát yêu cầu bổ sung tài liệu, chứng cứ.
    • Trong trường hợp tội phạm chưa bị khởi tố mặc dù phát hiện người này đã thực hiện hành vi phạm tội thì Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố đối với bị can này hoặc Viện kiểm sát đã yêu cầu nhưng Cơ quan điều tra không thực hiện thì Viện kiểm sát có thể trực tiếp ra quyết định khởi tố bị can.
    • Kể từ khi ra quyết định khởi tố điều tra, trong thời hạn 24 giờ Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra tiến hành điều tra.
  • Viện kiểm sát ra quyết định khởi tố và trả hồ sơ cho Cơ quan điều tra để điều tra bổ sung trong trường hợp sau khi Viện kiểm sát nhận hồ sơ, kết luận điều tra và phát hiện người khác đã thực hiện hành vi phạm tội trong vụ án chưa bị khởi tố.
  • Cơ quan điều tra cần thực hiện ngay việc giao quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, hoặc quyết định khởi tố bị can sau khi nhận được quyết định khởi tố bị can hoặc quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can từ Viện kiểm sát. Ngoài ra, Cơ quan điều tra giải thích rõ về nghĩa vụ và quyền cho bị can.
  • Cơ quan điều tra phải thực hiện các công việc gồm: lập danh bản, chụp ảnh, chỉ bản của người khởi tố và đưa vào hồ sơ vụ án sau khi đã nhận được quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố từ Viện kiểm sát.
  • Việc nhận quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, hoặc quyết định khởi tố bị can hoặc giao các quyết định này phải được lập biên bản theo quy định tại Điều 113 Bộ luật Tố tụng 2015.

 Thay đổi quyết định khởi tố bị can
Thay đổi quyết định khởi tố bị can (ảnh minh họa)

2. Bổ sung hoặc thay đổi quyết định khởi tố bị can

  • Những trường hợp thay đổi quyết định khởi tố bị can từ Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra bao gồm:
    • Những thông tin về họ, tên, tuổi, nhân thân của bị can không được ghi đúng trong quyết định khởi tố.
    • Hành vi của bị can sau khi đã tiến hành điều tra không phạm vào tội đã khởi tố.
  • Khi có căn cứ xác định về việc bị can còn thực hiện hành vi phạm tội khác thì Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra cần thực hiện việc bổ sung quyết định khởi tố bị can.
  • Cơ quan điều tra phải gửi quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can và tài liệu liên quan đến việc việc thay đổi hoặc bổ sung (trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố bị can) cho Viện kiểm sát cùng cấp để xét phê chuẩn. Viện kiểm sát phải đưa ra quyết định (trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can) về việc hủy bỏ hoặc phê chuẩn quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can hoặc yêu cầu Cơ quan điều tra bổ sung tài liệu, chứng cứ để quyết định việc phê chuẩn.
    • Viện kiểm sát phải ra quyết định (trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được tài liệu, chứng cứ bổ sung) về việc hủy bỏ quyết định hoặc phê chuẩn quyết thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can trong trường hợp Viện kiểm sát yêu cầu bổ sung tài liệu, chứng cứ.
    • Kể từ khi ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố bị can hoặc thay đổi quyết định khởi tố bị can, trong thời hạn 24 giờ Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra tiến hành điều tra.
  • Cơ quan điều tra sau khi nhận được quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can từ Viện kiểm sát phải giao ngay cho người đã bị khởi tố.
    • Cơ quan điều tra phải thực hiện các công việc gồm: lập danh bản, chụp ảnh, chỉ bản của người khởi tố và đưa vào hồ sơ vụ án sau khi đã nhận được quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố từ Viện kiểm sát.
    • Ngoài ra, trong trường hợp có sự thay đổi quyết định khởi tố bị can từ phía Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can nếu như tội đó chưa được khởi tố trong quyết định khởi tố vụ án hình sự thì phải ra quyết định bổ sung hoặc thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự trước khi ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố bị can hoặc quyết định thay đổi khởi tố bị can.
    • Ví dụ: Bị can Ông Huỳnh Hoài B bị Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội làm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Trong quá trình điều tra về hành vi phạm tội của Ông B thì xác định hành vi của ông B cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, Cơ quan điều tra phải ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự của ông A từ tội làm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản sang tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trước khi Cơ quan điều tra thay đổi quyết định khởi tố bị can B từ tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản sang tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
    • Đối hành vi phạm tội của bị can mà trong quá trình điều tra hành vi này phạm vào khoản khác trong cùng điều luật, tội danh mà bị can bị bởi tố thì không cần thực hiện việc thay đổi quyết định khởi tố bị can.

Xem thêm:

Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại?
Khởi tố, giải quyết vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại.
Quy định chung về thi hành án hình sự.
Chi phí tố tụng và Trách nhiệm chi trả chi phí tố tụng.

  • Trên đây là nội dung Quy định về khởi tố bị can trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 mà Công ty Luật TNHH Thịnh Trí gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Hotline 1800 6365 để được tư vấn.